terekeme mutfağı

FETİR: Mayalanmış hamurun, yufka seklinde açılarak doğrudan sacın üzerinde pişirilmesidir. Yağlanarak veya kuru olarak yenir. Yufkadan kalın lavaştan ince olduğu için yöremize özeldir. Genelde et yemeklerinin yanında tüketilir.

VELBAK: Mayalanmış hamur gözleme şeklinde açılarak içerisine daha önceden haşlanmış ve ezilmiş koyu kıvamlı patetes püresi konularak sac üzerinde direkt ateşte pişirilir.

BOZBAŞ: Bozbaş genelde et için koyun kuzu kesildiğinde yapılan bir et yemeğidir.Önce normal bir tencereye soğanları küçük küçük kıyıp konulur. Et normal büyüklükte doğranır, yağla birlikte hafif kızartılır. Sonra domates doğranıp, salçayı da hafif sulandırıp tencereye dökülür. Tencerenin yarısına gelecek şekilde su konur. Kaynadıktan sonra nohut konur. Patatesleri dörde bölünüp tuzu da ekleyerek tencerenin kapağı kapatılır. Altını da hafif kısarak yarım saat kadar pişmesini beklenir. Fetirle birlikte veya tandır ekmeğiyle yenir.

KAYGANAK: Bilinen yağda yumurtadır. Tek özelliği seçilen yağın saf , ateşte köpüren yağ olmasıdır. Dışarıdan ithal edilen omlet , bizde kayganak adı ile Karadenizde ve Kuzey İç Anadolu’da Kaygana adı ile , peynirli , domatesli ve sade olarak yüzyıllardır tüketilmektedir.

HAŞIL : Haşıl yapılırken ince yarma önce bulamaç şeklinde pişirilir. Sonra ortası havuz gibi açılır ve üzerine tereyağı konur. Çevresine ise sarmısaklı yoğurt gezdirilir. Haşıl ortasına açılan yağ havuzu nedeni ile ayrı tabaklara bölünmez ve tek bir kaptan yenir.

HELVA : Un, yumurta, süt ve su ile hazırlanan hamur önce elde ufalanır. Rengi hafif kırmızı oluncaya kadar kavrulduktan sonra içine ceviz katılıp üzerine soğuk şerbet gezdirilip servis edilir.

KAYMAK HELVASI : Yukarıda anlatılan helvanın içine kaymak atılarak pişirilen helvadır. Rengi kaymaktan dolay daha koyu ve kıvamlıdır.

ERİŞTE PİLAVI : Evde kesilen erişte ve yeşil mercimekle hazırlanır. Önceden haşlanan yeşil mercimek, erişteyle bir taşım kaynatılıp süzüldükten sonra yağlanmış tencerenin tabanına patates dizilir, üzerine mercimekli karışım konur. Son olarak üzerine kızdırılmış yağ gezdirilir ve patatesler kırmızı renk alıncaya kadar pişirilir. Ters çerilip servis edilen bu yemek, kimi zaman patates yerine lavaş ekmeği ile de yapılır.

ERİŞTE ÇORBASI : Yine evde kesilen erişte mercimek ile birlikte tıpkı diğer hamur çorbaları gibi pişirilir. Servis yaparken üzerine sarımsaklı yoğurt dökülür.

Herkesin , Antep / Urfa mutfagi denildiginde aklinda bir resim olusur . Kebap gelir aklimiza .Patlican kebap , filan kebap bivan kebap . Sira gecesi . Ve Urfa Türküleri : ´Urfa´nin etraaaafi dumaaanli daglar aman aman ...´.

Herneyse . ARDAHAN´in yemek kültürü ise pek taninmis sayilmaz . Bizim´de güzel yemeklerimiz taninsin isterim. Güzel derken , bunu laf olsun diye demiyorum. Bir deneyin , abartmadigimin farkina varicaksiniz....

KESMASHI ( KESME ÇORBASI ) :

Açilan yufka 3e veya 4e bölünür. Bu parçalar üst üstü konarak tel tel kesilir. ( Makarna seklinde ) Kaynamis suya atilarak pisirilir. Bu arada ince ve uzun olarak yuvarlatilmis hamurdan küçük küçük parçalar kesilerek kizgin yagda kavrulur. Pisen kesme çorbasina bu parçaciklar atilarak servis yapilan çorba, yogurtla oldukça lezzetli olur. Ha , o parçaciklar varya : Küçükken o parçaciklari hep ben bitirirdim . Kimse´nin yemesine izin vermezdim . Yiyen olsa bile , o haddini bilmez´in kafasina bi highkick , sonra dizine bir lowkick , sonra beline bir dwitcagi çekip haddini bildirirdim .O kadar ..

PISHI :
Hamur , süt veya su ile mayalanarak yogrulur, biraz bekletilir . Sonra, elle hafif ekmek boyutuna getirilinceye kadar çevrilir, yuvarlak hamur kizgin yaga atilarak kizarincaya kadar pisirilir. Bu kadar - afiyet olsun ..

MAFISH:
Mafishin hamuru da pishi gibi hazirlanir, yalniz mafish baklava dilimi olarak kesilir ve ayni sekilde kizgin yaga atilarak pisirlir. Bence böyle daha lezzetli . Ama yok ben pishi isterim diyosan ,gocaman , pir mezzin olsun diyosan , o senin kararin . Eh , afiyet olsun ..

HANGEL :
Yaprak mantinin hamuru mayasizdir. Hamur hemen yapilir ve açilir. Yufka seklinde ince açilan hamur, küçük kareler biçiminde kesilir. Daha önceden kaynatilan suya yaprak mantilar atilarak pisirilir. Üzerine sogan, yag bazen ´de salçayla ateste kavrulmus sos dökülür. Sarimsakli yogurtla lezzetli olur. Hangel´i kaz eti ile yapanlar´da var . Kaz etiyle daha lezzetli mi olur , onu bilemem . Bizimkiler kaz etiyle yapmiyorlar .

KATMER:
bir tür börektir. Normal hamur mayalanir bir süre bekletilir. Daha sonra hamur, yufka seklinde açilir ve yufkalar beserli olarak, aralarina yag sürülmek kaydiyla rulo yapilir. Ve tepsinin ortadan baslamak kaydiyla, kivrimli olarak sarilir, tepsi düzeltilir.

FESELLI:
Hamur mayalanir ve biraz bekletildikten sonra yufka açilarak, içine yag sürülüp kare seklinde içe dogru kapatilir. Yakilmis ocagin üzerine sac ters çevrilerek kapatilir. Feselliler sacin üzerine dogrudan temasla,

KETE :
Kete hamuru da katmer gibi normal ekmek hamurudur. Ancak mayalandiktan sonra fazla bekletilmez. Hamur yine yufka seklinde açilir. Daha önceden açtigimiz yufkanin içine konulmak üzere, kete içi hazirlanir. Kete içi yagda kavrulan un´dan ibarettir .Hazirlanan bu içten, açilan yufkanin arasina bir miktar konur ve yufka oval olarak siki ve güzel bir seklide içe dogru kapatilir.

NEZIK :
Hamur su yerine kaymakla yogrulur. Biraz bekletilen hamur, fazla büyük olmamak kaydiyla ve birazda kalinca yufka biçiminde açilir. Açilan yufkalar dogrudan ters çevrilmis sacin üzerinde, ters düz edilerek pisirilir. Teflon tavada yapilabilir.

KUYMAK:
Önce bir tavaya kaymak konulur ve isitilir. Daha sonra alabildigi kadar Misir unu (Cadi unu) veya bugday unu konularak sürekli bir biçimde karistirilir. Biraz su dökülerek karistirilamaya devam edilir. Ta ki kaymagin yagi çikincaya kadar, yag çiktigi zaman yenmeye hazirdir. Afiyet Olsun...

HASUDA :
Hasuda tatli bir yiyecektir. Önce serbet hazirlanir. Serbetin içine çok az un atilir ve çirpilir. Daha sonra tavada yag isitilir ve içine hazirladigimiz serbetle un dökülerek karistirilir. 5-10 dakika böylece ateste pisirildikten sonra hazir olan hasuda yenmeye hazirdir. Afiyet olsun...